تولد جنبشی جدید در مسیحیت

از آنجا که مسیحیت دینی تبشیری است امروزه گروه‌های تبشیری زیادی در سراسر دنیا، من جمله کشورهای مسلمان نشین، به دنبال گسترش این آیین هستند. جنبش پنطیکاستی، جنبش جدیدی در مسیحیت است که در اوان قرن بیستم در شهر لس‌آنجلس آمریکا و در ضمن واقعه‌ای عجیب آغاز شد. چارلز فاکس پرهام، کشیشی از کلیسای اسقفی متدیست، در سال 1900م مدرسه‌ای دینی به شاگردانش تعلیم می‌داد که اولین شاهد بر تعمید در روح‌القدس، دریافت عطیه تکلم به زبان‌هاست. از اینرو او و شاگردانش پیوسته به دنبال این بودند تا از این عطیه روح‌القدسی بهره مند گردند. در نیمه شب اول ژانویه 1901م اگنس آزمن یکی از شاگردان پرهام به یکباره شروع به تکلم به زبان چینی – وحتی نگارش زبان چینی- نمود و تا سه روز قدرت تکلم بر زبان انگلیسی را نداشت. پس از چندی تقریباً همه شاگردان پرهام توانستند به زبان‌های مختلف تکلم کنند. این اتفاقات به سرعت در همه جا منتشر شد و پرهام از آن به عنوان اولین شاهد بر تعمید در روح‌القدس، در ابتدای قرن جدید یاد نمود، مدرسه‌اش را تعطیل کرد و تصمیم گرفت تا در قالب یک تور مسافرتی به سراسر مناطق مرکزی آمریکا سفر کند و تا اخبار جنبش پنطیکاستی را به گوش همگان برساند. نتیجه اقدامات پرهام و مبلغان پنطیکاستی این شد که امروزه، کلیسای پنطیکاستی، پس از کلیسای کاتولیک، پرطرفدارترین فرقه مسیحی در جهان است. (1)
نکات:
الف. در تحقیقاتی که بعدها از آگنس آزمن بعمل آمد مشخص شد که نه گفتار و نه نوشتار آزمن، گویش و نوشتار چینی نیست، بلکه ساختگی است.
ب. پنطیکاستی‌‌ها با چنین ادعاهایی در پی این هستند که منحصر بفرد بودن خود را به اثبات برسانند. در حالی که در تاریخ مسیحیت از گروه‌هایی همچون مونتانیست‌ها، کاتولیک‌های در قرون وسطی نام می‌برد که ادعاهای مشابهی داشته‌اند ولیکن  مقبولیت نیافتند. (2)
(1). Sean, David house, Pentecostal contributions to contemporary histological thought: a synthesis with ecumenical views, See also: Vinson Synan, The Holiness–Pentecostal Tradition: Charismatic Movements in the Twentieth Century. Luis Lugo, Spirit and Power: A 10-Country Survey of Pentecostals.
(2). W. Cloud, David, Charismatic Confusion , Canada: Bethel Baptist Print Ministry, (2012).

جنبش پنطیکاستی: جغرافیای جمعیتی

با توجه به اینکه امروزه مسیحیت پنطیکاستی به سه گروه؛ پنطیکاستی کلاسیک، کاریزماتیک و نئوکاریزماتیک تقسیم می-شود، بر اساس آمار مرکز مطالعات جهانی مسیحیت، حدود 297 میلیون پنطیکاستی و نزدیک به 305 میلیون مسیحی کاریزماتیک نیز در سراسر دنیا پراکنده‌اند.

بر اساس این تجزیه و تحلیل، مسیحیان پنطیکاستی و کاریزماتیک، حدود 27 درصد از جامعه مسیحیان و چیزی بیش از 8  درصد از جمعیت کل دنیا را شامل می‌شوند.

از اینرو برخی معتقدند که اگر جنبش پنطیکاستی با همین روند به گسترش خود ادامه دهد، تا سال 2050 به پرطرفدارترین آیین مسیحیت در جهان بدل خواهد شد. 
Lugo, Luis, Sandra Stencel, John Green, Timothy S Shah, Brian J Grim, Gregory Smith, Robert Ruby, et al. "Spirit and Power: A 10-Country Survey of Pentecostals." Paper presented at the Pew Forum on Religion and Public Life, 2006.

عقائد پنطیکاستی: نجات
پنطیکاستی‌ها بر این باورند که صرف ایمان به مسیح، مصلوب شدن و رستاخیز او از مردگان سبب نجات می‌شود. از‌این‌رو معتقدند که ایمان و توبه مستمر در فرآیند نجات نقش بسزایی دارد. (1) از دیدگاه پنطیکاستی‌ها، نجات چهار جنبه اصلی دارد: توجیه، تولد دوباره، فرزند خواندگی، تقدیس. پنطیکاستی‌ها این اعتقاد خود را به آیاتی از کتاب مقدس (همانند: افسسیان 2: 5 و 8-9) استناد می‌دهند، اما آیا سایر آیات کتاب مقدس نیز صرفاً همین نکته را بیان می‌کنند و یا اینکه در کتاب مقدس رستگاری منوط به ایمانِ صرف نیست؟
نکته: براساس آن‌چه که در کتاب مقدس آمده، درست است که ایمان به مسیح، عامل اصلی نجات محسوب می‌شود، لیکن ایمانِ صرف، و ایمانی که منجر به اعمال خیر نگردد و با کارهای نیک همراه نباشد، اصلاً ایمان محسوب نمی‌شود، بلکه یک ادعای پوچ و توخالی است.(2) در این زمینه می‌توان به یعقوب 2: 14-26 اشاره کرد که در آن به صراحت اشاره شده که ایمان صرف، بدون عمل، ادعایی پوچ و توخالی است:
... * پس ملاحظه می‌کنید ایمانی که منجر به اعمال خیر نگردد، و با کارهای نیک همراه نباشد، اصلاً ایمان نیست ، بلکه یک ادعای پوچ و توخالی است. * این ایراد، بجا خواهد بود اگر کسی بگوید: “شما می‌گویید که راه رسیدن به خدا، فقط ایمان است و بس ! اما من می‌گویم که اعمال نیک نیز مهم است. زیرا شما بدون اعمال نیک نمی‌توانید ثابت کنید که ایمان دارید. اما همه می‌توانند از روی اعمال و رفتار من، ببینند که من ایمان دارم.”....

(1) Sean, David house, Pentecostal contributions to contemporary histological thought: a synthesis with ecumenical views, See also: k. Bernard, David, New Birth, USA: Word A flame Press, 1997.
(2). William Davis, Why I am no longer a Pentecostal 2, Vol. 24, No. 7, July 2013: 49-56

عقائد پنطیکاستی: روح القدس محوری
مهمترین آموزه در الهیات پنطیکاستی، روح‌القدس محوری است. روح‌القدس اولین و مهم‌ترین عامل در تبشیر پنطیکاستی و به عنوان قدرت محرکه تمام فعالیت‌های تبشیری محسوب می‌شود. به باور پنطیکاستی‌ها؛ کلیسا توسط مسیح به‌وجود آمد و توسط روح‌القدس در روز پنطیکاست قدرت یافت و به سرعت به عنوان نیرویی قدرتمند در سراسر جهان منتشر شد. این نکته پنطیکاستی‌ها را بر آن داشته تا در استراتژی‌های تبشیری خود ارزش والایی برای نقش قدرت‌مند روح‌القدس در نظر گیرند. تاریخ تبشیر پنطیکاستی‌ها مؤید این مطلب است و جنبش پنطیکاستی از زمان شکل گیری‌اش جنبشی تبشیری بوده و بر نقش روح‌القدس- به عنوان قدرت برانگیزاننده‌ای که در پس تمام فعالیت‌های تبشیری است- تأکید می‌کند. (1) 
نکته: تأکید بیش از حد پنطیکاستی‌ها بر روح‌القدس سبب شده تا شخصیت حقیقی روح‌القدس، به نیرویی صرف، که فرد از آن بهره می‌برد تا به اهداف خود دست یابد، تقلیل یابد. پنطیکاستی‌ها، تعبیر کتاب مقدسی تعمید در روح‌القدس را با مثال اسنفج توضیح می‌دهند: 
از نگاه پنطیکاستی‌ها تعمید در روح‌القدس تجربه‌ای روحانی است که در آن خداوند – روح‌القدس- با قدرت بر فرد مؤمن وارد می‌شود و فرد از روح خدا لبریز می‌شود. در این تجربه فرد ایمان‌دار همانند اسفنجی که به یک‌باره از آب لبریز می‌شود، احساس می‌کند که از روح القدس پر شده است. (2) 
از اینرو به نظر می‌رسد روح‌القدسِ پنطیکاستی‌ها، صرفاً ابزاری است برای دریافت عطایایی همچون عطیه شفابخشی، تکلم به زبان‌ها، انجام معجزه و ...

(1). Anderson, Allan, Evangelism and the Growth of Pentecostalism in Africa, Centre for Missiology and World Christianity, University of Birmingham  (2000). Anderson , The Origins of Pentecostalism and Its Global Spread in the Early Twentieth Century, Transformation  (2005a): 175-85. Anderson, "Structures and Patterns in Pentecostal Mission." Missionalia: Southern African Journal of Mission Studies 32, No. 2 (2004): 233-249.
(2). James DG Dunn. Baptism in the Holy Spirit: A Re-Examination of the New Testament Teaching on the Gift of the Spirit in Relation to Pentecostalism Today, P. 27

عقائد پنطیکاستی: عطیه تکلم به زبان‌ها
یکی از مهم‌ترین اصول اعتقادی پنطیکاستی‌ها، مسئله تکلم به زبان‌ها به عنوان اولین شاهد بر دریافت روح‌القدس و همچنین شاهدی بر پر شدن از روح‌ خداست. پنطیکاستی‌ها بر این باورند که تکلم به زبان‌ها، زبانی حقیقی برای ستایش خداست که به‌صورت یک زبان فراموش شده و یا به زبان فرشتگان و یا در قالب زبانی غامض و غریبه صورت می‌پذیرد. (1) در هنگام تکلم نیز مسیح کنترل اعضای فرد را در اختیار می‌گیرد، از‌این‌رو تکلم به زبان‌ها می‌تواند به موعظه انجیل در همه مناطق کره زمین کمک کند. پس از آن‌که تکلم به زبان‌ها صورت گرفت، فرد می‌تواند آن‌را به سایرین یاد دهد تا آن‌ها نیز این عطیه را دریافت کنند. از‌ آن‌جایی که تکلم به زبان‌ها امری معجزه‌آساست نیاز به تفسیر نیز دارد، از‌این‌رو برای به‌دست آوردن عطیه تفسیر باید به دعا و عبادت پرداخت، درنتیجه یا خود متکلم و یا یکی از حاضرین در جلسات کلیسایی – البته با عنایت روح‌القدس- اقدام به تفسیر آن می‌کند. (2)
نکات؛ با بررسی کتاب مقدسی تکلم به زبان‌ها می توان گفت: (3)
-    حقیقتی مبنایی درباره زبان‌های کتاب‌مقدسی اینست که آن‌ها زبان‌هایی واقعی بودند، نه چیزی شبیه واژه‌های نامفهوم و غامض (رک: اعمال رسولان 2: 6-12). درنتیجه این گفته پنطیکاستی‌ها که تکلم به زبان‌ها، تکلم به زبان فرشتگان و یا زبان‌هایی غامض و پیچیده است مبنای کتاب‌مقدسی ندارد.
-    بعلاوه زبان‌های کتاب مقدس به طور عمده، نشانه‌ای بودند برای مردم اسرائیل تا خداوند پیامش را به همه ملت‌های یهودی برساند (رک: اول قرنتیان 14: 20-22). از‌این‌رو تمام انواع تکلم به زبان‌ها در عصر مدرن را می‌توان بر مبنای آیات کتاب مقدس تکذیب کرد. زیرا هنگامی‌که برای اولین بار در سال 1901م در مدرسه پرهام تکلم به زبان‌ها صورت گرفت و یا در سال 1906م در خیابان آزوسا تکلم اتفاق افتاد، یهودیان حضور نداشتند. بعلاوه از نگاه پرهام و سیمور تکلم به زبان‌ها نشانه‌ای بود بر تعمید شدن توسط روح‌القدس نه نشانه‌ای برای یهودیان.
-    زبان‌های کتاب مقدس یاد گرفتنی نیستند، بلکه به صورت معجزه‌آسا از سوی خداوند صورت می‌پذیرد.(رک: اول قرنتیان 12: 11) بعلاوه حواریون در روز پنطیکاست حتی انتظار دریافت چنین عطیه‌ای را هم نداشتند، و در این‌باره هیچ‌گونه آموزش رسمی نیز ندیده بود، لیکن در جلسات پنطیکاستی‌ها چگونگی دریافت تکلم به زبان‌ها آموزش داده می‌شود. 
-    با توجه به اسناد کتاب مقدسی (رک: اعمال رسولان 8: 14-17؛ اول قرنتیان 12: 13، 30)، می‌توان نتیجه گرفت این‌که پنطیکاستی‌ها عنوان می‌کنند اولین نشانه تعمید در روح‌القدس، تکلم به زبان‌هاست، نادرست است. زیرا کتاب مقدس شواهدی می‌آورد از افرادی که به‌دست رسولان تعمید شدند ولی هیچ‌کدام تکلم به زبان‌ها نداشتند.  
(1) Sean, David house, Pentecostal contributions to contemporary histological thought: a synthesis with ecumenical views, 2006. P: 13
(2) Grace Mercy Ministry, Holy Spirit Gift, the United States of America: Grace Mercy Ministry, 2012
(3) W. Cloud, David, 2012, Tongues Speaking, Bethel Baptist Print Ministry, Canada. 

عقائد پنطیکاستی‌ها: عطیه شفابخشی
شفای مافوق طبیعی که بشر در آن دخالتی ندارد و در واقع نتیجه مداخله مستقیم الهی است، را عطیه شفابخشی گویند. مسئله شفا یکی از اعتقادات اساسی این جنبش است که یکی از بخش‌های اساسی تبشیر کلیسایی است. شفابخشی پنطیکاستی هم شامل شفای جسمانی و هم شفای روحانی و دفع شرور و شیاطین می‌شود.  افرادی که در جلسات شفادرمانی پنطیکاستی‌ها حاضر می‌شدند، پس آن‌که شفا یافتن فردی را مشاهده می‌کردند و یا گواهی یکی از دوستان یا بستگان‌شان را درباره دریافت شفای الهی می‌شنیدند، به سراغ دوستان و آشنایان خود رفته و مبشر این آیین می‌شدند. از اینرو از نگاه پنطیکاستی‌ها شفادهی از قدرتمندترین ابزارها و دروازه‌ای باز به سوی مسیحی سازی قلمداد می‌گردد. (1) اما آیا این دیدگاه پنطیکاستی، مورد تأیید کتاب مقدس نیز هست؟ آیا توانایی پنطیکاستی‌ها در شفادهی قابل اثبات است؟ 
نکات: در نقد آموزه شفا چند نکته حائز اهمیت وجود دارد: (2)
-    گرچه پنطیکاستی‌ها برای اثبات شفابخشی خود به شفاهایی که توسط مسیح انجام می‌گرفت، استناد می‌کنند، لیکن بررسی اهداف مسیح و حواریون از شفا بخشی، اشتباه بوده اهداف پنطیکاستی‌ها – تعلیم شفابخشی- را اثبات می‌کند. زیرا برمبنای آیات کتاب مقدس همچون یوحنا20: 30-31 هدف شفاهای مسیح این بوده تا اعتبار مسیح بودن او را اثبات کند و شفای رسولان نیز برای اثبات این نکته بود که آنها رسول و فرستاده خدا هستند (دوم قرنتیان 12: 12)
-    اگر شفای جسمانی به عنوان میراث قدیسان در زندگی این دنیایی باشد، باید مقداری از آن را در کلیسای اولیه ببینیم. مشکل اینجاست که عهد جدید مواردی را نشان می‌دهد که در آن خداوند مسیحیان را از بیماری‌هایشان شفا نداد (رک؛ دوم قرنتیان 12: 7-10).
-    دروغگویی و فریب دادن شفابخش‌های امروزی اثبات شده است. برای مثال برخی از افرادی که ویلیام برنهام ادعا کرده که آن‌ها را از بیماری شفا داده، بعد از مدتی در اثر همان بیماری از دنیا رفتند. همچنین جالب آنکه برخی از این افراد خود از بیماری‌های جسمانی خاصی رنج می‌برند و از درمان خود عاجزند
-    بعلاوه تاکنون دیده نشده که اینگونه افراد بیماری‌های خاصی همچون سرطان و ایدز را درمان کنند.

(1). Walker, Daniel Okyere, 2010, "The Pentecost Fire Is Burning: Models of Mission Activities in the Church of Pentecost." University of Birmingham. Allen Anderson, 2004,"Structures and Patterns in Pentecostal Mission." Missionalia: Southern African Journal of Mission Studies 32, No. 2 : 233-249. Robson, Robert Brian.2012, "The Temple, the Spirit and the People of the Presence of God: Examining Critical Options for a Pentecostal Ecclesiology." University of St. Michael’s College.
(2) W. Cloud, David, 2012a, Charismatic Confusion , Canada: Bethel Baptist Print Ministry. W. Cloud, David,1998,  Is Healing in the Atonement, Canada: Bethel Baptist Print Ministry. 

عقائد پنطیکاستی‌ها: عطیه کارهای معجزه آسا
از نگاه پنطیکاستی‌ها عطیه کارهای معجزه‌آسا توانایی خارق‌العاده‌ای است که خداوند به فرد اعطا می‌کند تا یکسری اعمال خارق العاده‌ای انجام دهد. باور پنطیکاستی‌ها بر این است، که پس از ظهور جنبش پنطیکاستی، عنایت خداوند شامل حال آن‌ها شده و عطایای معجزه‌آسا دوباره پدیدار شدند. استفاده از عطیه کارهای معجزه آسا در تبشیر پنطیکاستی‌ سبب شده تا عده‌ای برمبنای حقیقی بودن این معجزات به این گروه متمایل شوند. میسیونرهای اولیه پنطیکاستی همانند جان جی لیک، و مبلغان مکتب شفا همانند ویلیام برنهام، اورال رابرتز، و اخیراً، رینهارد بونکه، اعتقاد داشتند که معجزات در مسیحی‌سازی نقش برجسته‌ای ایفا می‌کند. چراکه از آن‌جایی که – برای مثال- جادوگری و استخدام اجنه در کشورهای جهان سوم زیاد شایع است، بکارگیری معجزات جهت دفع آن‌ها بسیار مورد استقبال واقع شد. از‌این‌رو استفاده از معجزات در نهایت به تصدیق کلمه و ایمان به کلمه منتهی می‌گشت و موجب افزایش سرعت رشد کلیساهای پنطیکاستی در بسیاری از بخش‌های جهان شد.(1) اما آیا این‌ نکته با کتاب مقدس تطابق دارد؟ 
نکات: (2)
-    برخلاف آن‌چه که پنطیکاستی‌ها می‌پندارند، متون مقدس درباره آمدن جنبشی جدید از عطایای معجزه‌آسا در آخرالزمان چیزی نگفته است. بلکه دقیقاً برعکس، سخن از ارتدادی بزرگ است که در آستانه ظهور به‌وقوع می‌پیوندد.( دوم تیموتائوس 13: 3) همچنین در کتاب مقدس، نشانه‌ها و شگفتی‌های آخرالزمان فریب‌دهنده توصیف شده‌ است. ( متی 24: 24؛ دوم تسالونیکیان 2: 7-9؛ مکاشفه 13: 13-14)
-    افرادی همانند جان ویمبر معتقدند که اگر جهانیان نشانه‌ای ببینند حتماً ایمان خواهند آورد، لیکن این جمله، کلامی غیر کتاب مقدسی است. زیرا مسیح گفته است که معجزات این جهانی هرگز منجر به ایمان نخواهند شد.( یوحنا 6: 66) بلکه همان‌گونه که در لوقا 16: 27-31 آمده است، آن‌چه که موجب ایمان می‌گردد معجزه نیست بلکه کتاب مقدس است. از طرف دیگر هدف از معجزاتی که از انبیاء و مسیح و حتی حواریون به وقوع پیوست برای اثبات حقانیت شان بوده است و نه آنچه که اموری همچون محافظت و تأیید کلمه که پنطیکاستی‌ها بدان معتقدند. 

(1). Allen Anderson, 2004,"Structures and Patterns in Pentecostal Mission." Missionalia: Southern African Journal of Mission Studies 32, No. 2 : 233-249. 
(2). Bickle, Mike, 2008, Growing in the Prophetic. Charisma Media. MacArthur, John.1993, Charismatic Chaos. Harper Collins.

عقائد پنطیکاستی: آخرالزمان شناسی
پنطیکاستی‌ها ظهور دوباره عطایا و بالاخص تکلم به زبان‌ها را نشانه‌ای از نزدیک شدن آخرالزمان و عصر مسیحایی توصیف می‌کنند. همین امر را به عنوان سند حقانیت جنبش پنطیکاستی معرفی می‌کنند. اصل بازگشت مسیح همان‌گونه که در فقراتی از کتاب‌مقدس به آن اشاره شده است (متی 3: 11-12؛ 25: 32-33)، به نوبه خود رویدادی تطهیر‌کننده است. بنابراین مسئله بازگشت مجدد مسیح می‌تواند انگیزه و عاملی هدایت‌کننده باشد، برای آن که مسیحیان در زندگی خود به سوی پرهیزکاری شخصی و تبلیغ مسیحیت - هم در میان خود مسیحیان و هم برای جهانیان – گام بردارند. (1)  
نکات: (2)
-    نه تنها کتاب مقدس درباره‌ آمدن جنبشی جدید از عطایای معجزه آسا در آخرالزمان، سخنی نگفته است، بلکه دقیقاً بالعکس، از ارتدادی سخن گفته است که روز‌‌به‌روز بیشتر شده و افراد را به‌سوی خود جذب می‌کند:" اما افراد نادرست و علمای دروغین، روزبه روز بدتر شده، بسیاری را فریب خواهند داد و خود نیز فریب شیطان را خواهند خورد". (دوم تیموتائوس 3: 13)
-    همچنین کتاب‌مقدس نشانه‌ها و شگفتی‌هایی که در آخرالزمان می‌آیند را فریب‌دهنده توصیف نموده است: "چون از این مسیح‌ها و پیغمبران دروغین زیاد خواهند آمد و حتی معجزات حیرت انگیز نیز خواهند کرد، بطوری که اگر ممکن بود حتی برگزیدگان خدا را هم گمراه می‌کردند." (متی 24: 24)

(1). Lukose, Wessly. "A Contextual Missiology of the Spirit: A Study of Pentecostalism in Rajasthan, India." University of Birmingham, 2009.
(2). W. Cloud, David,1998,  Is Healing in the Atonement, Canada: Bethel Baptist Print Ministry.